ماهیت مایند مپ و کشیدن نقشه ذهنی

 

ماهیت مایند مپ و کشیدن نقشه ذهنیماهیت مایند مپ و کشیدن نقشه ذهنی

اگر تاکنون در مسیر افزایش مهارت خود در زمینه یادگیری یا عملی کردن ایده هایتان گامی برداشته باشید، به احتمال زیاد نام نقشه ذهنی به گوشتان خورده است. این موضوع اگرچه تاثیر زیادی در میزان یادگیری و البته پیشرفت اهداف دارد، اما بسیاری از آن بی خبر هستند. این موضوع زمانی بیشتر نمایان می شود که بدانید بیشتر افراد درک صحیحی از کشیدن نقشه ذهنی دارند و نمی دانند که ماهیت آن چیست. ما در این مقاله قصد داریم به شیوه ای ساده و راحت این مفاهیم را برای شما عزیزان شرح دهیم تا درک شما از آن افزایش پیدا کرده و بتوانید از آن به شیوه ای ایده آل استفاده کنید.

نقشه ذهنی چیست؟نقشه ذهنی

نقشه ذهنی در واقع یک راهکار ایده آل است که از طریق آن می توان ساختاری منظم به ایده ها و افکار داد. این موضوع شباهت بسیاری به خلاصه نویسی دارد. با این تفاوت شما بیشتر از ایده های بصری استفاده می کنید. همین مورد سبب شده تا بسیاری کشیدن نقشه ذهنی را زیر مجموعه ای از خلاصه نویسی بدانند. در نقشه ذهنی شما کلید واژه ، ایده و یا موضوع خاصی را در نظر می گیرد و سپس با رسم شاخه های مختلف، موضوعات و مطالب پیرامون آن را ذکر می کنید. این فاکتور باعث می شود تا سازماندهی افکار و ایده ها بسیار ساده تر شود. از طرفی دیگر فرآیند تصمیم گیری و درک موضوعات هم برای شما ساده تر می شود.

در کشیدن نقشه ذهنی شما مفاهیم و اصول را در قالب یک ساختار شعاعی رسم می کنید و مطالب به صورت خطی ذکر نمی شود. به بیان ساده تر شما می توانید آن را مشابه یک درخت تصور کنید. در این حالت تنه ی درخت را می توان موضوع و یا کلید واژه اصلی دست و شاخه های آن را هم مطالب فرعی دانست. این موضوع سبب شده تا نقشه ذهنی مانند یک نقشه جغرافیایی باشد با این تفاوت که این مایند مپ در نمای کلی ترسیم می شود.

تاریخچه ی نقشه ذهنیتاریخچه نقشه ذهنی

اگرچه از ارائه ی ماهیت نقشه ذهنی و یا راهکار کشیدن نقشه ذهنی تنها چند دهه می گذرد اما باید عنوان کرد که وجود آن به صد ها سال قبل بر می گردد. برای مثال 1700 سال قبل پورفیری به عنوان یک فیلسوف بزرگ سعی کرد که دسته بندی های ارائه شده توسط افلاطون را ساختاردهی کند و به همین جهت از چیزی همچون نقشه ذهنی استفاده کرد. در نوشته های داوینچی هم دسته بندی های مختلفی وجود  دارد که مشابه به نقشه ذهنی است. این موضوع نشان می دهد که او هم به کشیدن نقشه ذهنی برای ساختاردهی به ایده هایش علاقه مند بوده است. البته هیچ یک از این افراد ماهیت اصلی نقشه ذهنی را مطرح نکردند؛ بلکه این تونی بوزان بود که این مفهوم را برای نخستین بار مطرح نمود.

 او مپ مایند یا نقشه ذهنی را در مجموعه ای از کتاب ها و مقالات مختلف شرح داد که معروفترین آن ها کتاب The Mind Map Book است . این کتاب که در سال 1996 منتشر شد ، نه تنها ماهیت مپ مایند را شرح می داد، بلکه اصول مختلفی برای کشیدن نقشه ذهنی داشت که برای نخستین بار مطرح می شد. او در این کتاب نقشه ذهنی و ساختار منشعب و شاخه ای آن را به درخت و یا سلول های عصبی تشبیه کرد و مدعی بود که الگو ها و ساختار های او ریشه در طبیعت دارد. او در این کتاب عنوان کرد که شیوه یادداشت برداری فعلی انسان، سبکی خطی است اما روش خود را سبکی شعاعی دانست که شکل متفاوتی از درک مفاهیم را ارائه می دهد.

تفاوت نقشه مفهومی و نقشه ذهنی

در نقشه ذهنی شما یک موضوع واحد دارید که می خواهید مطالب فرعی و محوری آن را ذکر نمایید و به همین جهت ساختاری مرتبط و شعاعی دارید. اما اگر شما چند موضوع مختلف داشته باشید که هر کدام به موضوعات دیگر مرتبط باشند ولی در این بین ارتباط محدودی هم با همدیگر داشته باشند، شما در واقع یک نقشه مفهومی دارید نه یک نقشه ذهنی. Concept Map یا نقشه مفهومی عموماً ساختاری غیر شعاعی دارد و کاربرد و عملکرد آن هم متفاوت است.

جمع بندی

به طور کلی این روز ها مفهوم نقشه ذهنی و یا عبارت کشیدن نقشه ذهنی به طور پیوسته تکرار می شود و نقش موثر آن در یادگیری و پیشبرد اهداف پررنگ تر می شود. این نقشه در واقع متشکل از یک کلید واژه اصلی است که مفاهیم فرعی به صورت شاخه وار در اطراف آن ذکر می شود. این موضوع تاثیر زیادی در نظم دهی به افکار شما دارد و می تواند قدرت یادگیری، تصمیم گیری ،درک موضوعات و … را بهبود ببخشد. ما قصد داریم در چند مقاله ی آینده مزایای کشیدن نقشه ذهنی، نحوه ی کشیدن نقشه ذهنی و سایر مطالب پیرامون آن را برای شما عزیزان ذکر کنیم. از طرفی دیگر چنانچه در اين رابطه نیاز به راهنمایی بیشتری دارید، می توانید از مشاوران ما کمک بگیرید.